Een paar treden meer of minder.....

Als je in Lahti op het Marktplein (Kauppatori) staat, zie je op een heuvel in het zuiden het Stadhuis liggen, een ontwerp van Eliel Saarinen (1912). Vanaf dezelfde plaats heb je ook zicht op de Ristinkirkko (Kruiskerk), gebouwd op een heuvel aan de noordkant van het Marktplein. De Ristinkirkko uit 1978, een ontwerp van Alvar Aalto, is de hoofdkerk van Lahti, en wordt ook gebruikt voor concerten en bijzondere gelegenheden. De kerk beschikt over een prachtig orgel en telt 1150 zitplaatsen.
Rondom de Ristinkirkko is een "strijd" ontbrand die gaat over de vraag of aan het ontwerp van Aalto afbreuk is gedaan door de aanpassingen dit jaar (door de kerkelijke gemeente) van de stenen treden naar de kerk. Volgens degenen die het erfgoed van Aalto bewaken is het kruis in de zuidmuur van de kerk nu niet meer volledig vanaf het Marktplein te zien. Een commissie van de burgerlijke gemeente onderzoekt nu de klacht. Vraag is ook of aan de vereiste vergunningen is voldaan.
Nu een beetje wiskunde en meetkunde.
In de oude situatie (zie foto) had je eerst 12 treden, dan een vlak gedeelte, dan weer 8 treden, een vlak stuk, weer 6 treden, een vlak stuk en precies voor de kerkdeuren weer 4 treden. Totaal dus 12+8+6+4 = 30 treden.
In de nieuwe situatie zijn de 4 treden voor de kerkdeuren weggehaald ("te gevaarlijk!", volgens de kerkelijke gemeente), maar zijn 6 treden toegevoegd tussen het tweede en derde "vlak", in totaal dus 12+8+12 = 32 treden.
De commissie heeft gisteren het onderzoek ter plekke uitgevoerd en geluisterd naar de argumenten van de Aalto-stichting en het Stadsmuseum. In de vergadering van volgende maand komen de argumenten van de kerkelijke gemeente aan bod.

Jeugd en muziek

In Finland wordt veel aandacht besteed aan het muziekonderricht aan de jeugd. De Finse kinderen kennen, denk ik, ook veel meer (leuke) liedjes dan de Nederlandse kinderen. Jimi, een buurjongetje van nog geen anderhalf, is al met zijn ma naar een muziekcursus geweest. Wat ze daar dan precies doen, weet ik niet. Afgelopen week ben ik naar twee concerten geweest. Bij beide concerten speelde de jeugd de hoofdrol.
Op donderdag speelde Sinfonia Lahti onder leiding van de 29-jarige Schotse dirigent Rory Macdonald. Als soliste trad de 28-jarige Baiba Skride uit Letland op, in 2001 winnares van het Koningin Elisabethconcours te Brussel. Zij speelde op fantastische wijze het vioolconcert op. 28 van Karl Goldmark (1830-1915). (Sibelius, toen 25 jaar, studeerde in 1890-1891 bij Goldmark in Wenen.)
Op het programma stonden verder de ouverture tot de opera Don Giovanni van Mozart en de vijfde symfonie van Dvorak. Uiteraard weer een prachtig concert, ondanks de afwezigheid (door griep) van enkele prominente krachten van het orkest, onder wie de eerste en tweede concertmeester.
Een dag daarvoor was het de beurt geweest van het Jeugdsymfonie-orkest van Lahti o.l.v. Esa Heikkilä. Ik schat de leeftijd van deze jeugd op 20 tot 30 jaar. Gespeeld werden het Klarinetconcert no. 2 van de Finse componist Crusell (1808), met als solist de 19-jarige Taavi Oramo, en de negende symfonie van Dvorak.
Tot mijn verbazing zag ik bij dit concert ook Jimi en zijn moeder verschijnen. Eerst dacht ik nog “Waarom niet; dat moet kunnen”. Echter, Jimi meende regelmatig duidelijk hoorbaar commentaar te moeten geven tijdens het klarinetconcert door “Ka” te zeggen, of zelfs “Ka ka”. Heel vervelend voor de solist, vooral als je niet weet wat ermee bedoeld wordt. Gelukkig vertrokken Jimi en zijn moeder tussentijds, zodat niemand meer werd afgeleid van de schitterende muziek. Het enthousiasme van dit orkest en zijn dirigent was hartverwarmend. (En Jimi komt over een paar jaar vast wel terug.)

Laplands goud komt volgend jaar uit Lahti

Droevig nieuws vorige week voor de Finse bierwereld. Hartwall, een dochter van Heineken, maakte bekend dat de bierbrouwerij in Tornio (Lapland) wordt gesloten en dat de productie van Lapin Kulta (= Laplands goud) wordt overgebracht naar Hartwall te Lahti. Daar wordt de productie van blikjes bier verhoogd om aan de toenemende vraag te voldoen. Volgens Hartwall staat de biermarkt in Finland onder druk door onder meer de hevige concurrentie, de hogere belasting op alcohol en de toename van de import door Finnen die hun buitenlandse reisjes deels willen terugverdienen.

Een flesje Lapin Kulta wordt ook wel eens “lappari” genoemd. Volgens Helsingin Sanomat zou het logisch zijn om het bier nu ook maar een andere naam te geven: Lahden Kulta (“Mag ik een lahtari?”. Lahtari = slachter). Of het zover komt moeten we maar afwachten. Liefhebbers van Lapin Kulta schijnen al een boycotactie via Facebook te zijn gestart.

De boom in

En wat doet een Finse (van afkomst), op vakantie in Nederland? Alsof we hier niet bomen genoeg hebben.

Christian Lindberg

Over muziek moet je eigenlijk niet schrijven, je moet naar muziek luisteren en soms moet je ook naar muziek (en wat er omheen gebeurt) kijken, zoals gisteravond in het Sibeliustalo te Lahti.
Uitvoerenden:
Sinfonia Lahti o.l.v. de Zweedse dirigent Christian Lindberg. Solist: Christian Lindberg, trombone.
Programma:
1. Symfonie voor blazers (Stravinsky), 2. Helikon Wasp voor dirigerende trombonist en orkest (Christian Lindberg), 3. Serenade nr. 1 voor orkest (Brahms).
Bijzonderheden:
De dirigent - Lindberg dus - kwam het podium op en ging het podium af op een sukkeldrafje, het hoofd in de nek. Voor de pauze droeg hij een rood hemd met gele sterren, na de pauze (Brahms!) een zwart hemd. Na afloop van het concert bedankte hij met kushandjes het publiek voor het ovationele applaus, en gooide zijn welverdiende boeket bloemen de zaal in (het kwam terecht bij een meisje op de 8e rij).
Voor Helikon Wasp, een werk uit 2003, zaten de strijkers met de rug naar het publiek toegekeerd. De dirigent stond te midden van het orkest, met links en rechts van hem de slagwerkers. De blazers keken de dirigent dus op de rug. De solist - Lindberg dus - speelde niet alleen trombone, hij zong en declameerde ook nog (niet allemaal tegelijkertijd). Een heel boeiend en welluidend stuk, dat zo’n 17 minuten duurde.
Ik hoorde tijdens de plaspauze twee heren tegen elkaar zeggen dat het een jazz-achtig stuk was. Kan zijn. Ik moest meer denken aan West Side Story, in elk geval aan New-York. Maar volgens het programmaboekje ging het om een carnavaleske tocht door de wisselende landschappen van Midden-Griekenland.
Voorbeelden van het kunnen van Christian Lindberg - volgens sommigen de beste trombonist of de grootste trombone-komiek ter wereld - zijn te vinden op YouTube: The Return of Kit Bones en Csardas.