22 september 2008

En de aardappel komt uit Peru

Onlangs hoorde ik iemand (uit Nederland) zeggen dat het Finse woord voor aardappel, peruna, was afgeleid van het land van herkomst, Peru. Dat leek me tegelijkertijd een voor de hand liggende én een onwaarschijnlijke verklaring. Onwaarschijnlijk, want waarom ontbreekt zo’n verband in andere talen? Een klein onderzoekje.
* Het woord aardappel is in het Frans pomme de terre, in het Duits (Zuid-Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk) Erdapfel en in het Fries ierappel.
* Het Engelse woord potato is afgeleid van het Spaanse woord patata, dat weer komt van batata (uit Haïti), de naam voor “zoete aardappel”. In het Italiaans is het patata, in het Noors potet en in het Zweeds potatis.
* Het Duitse woord Kartoffel komt van het Italiaanse woord tartuffolo = truffel (zeg maar “aardknol”). Het woord kartoffel vindt men ook in het Russisch en het Pools.
Dus nergens een verwijzing naar Peru.


Waar komt het Finse woord peruna dan wel vandaan? Wel, van het Zweedse woord päron, in het Fins-Zweedse dialect pärun of peerun. Hetzelfde woord werd oorspronkelijk gebruikt voor appel en aardappel. Het Finse woord peruna in de betekenis van aardappel werd voor het eerst genoemd in een woordenboek uit 1787. Het Finse woord voor peer lijkt hier op: päärynä. En appel is in het Fins omena.

Geen opmerkingen: