Lautaskiista: een bordenkwestie?

Wat op Finlandsite wordt omschreven als een "Sluimerend conflict tussen Finse president en premier over vertegenwoordiging Finland bij vergaderingen EU-top" wordt in Finland kortaf "lautaskiista" genoemd. Letterlijk "meningsverschil over het (etens)bord".
Vanouds speelt de Finse president een belangrijke rol bij de buitenlandse politiek van het land. Bij de herziening van de grondwet, 10 jaar geleden, is die rol enigszins afgezwakt. In de grondwet staat nu dat de buitenlandse politiek van Finland wordt geleid door de President van de Republiek, in samenwerking met de Regering.
Sinds Finland lid is van de EU (1995) is de president, eerst Ahtisaari en daarna mevr. Halonen, bijna steeds aanwezig geweest bij de vergaderingen van de EU-top, samen met de premier. Voor de Finse (en Franse) president werd dus een extra bordje bij het diner klaargezet.
Nu het Verdrag van Lissabon in werking is getreden, is er bij de EU-top eigenlijk alleen nog maar plaats voor de premiers. Daarover zijn de meeste Finse deskundigen en partijen het wel eens. Maar mevr. Halonen stelt dat het Verdrag van Lissabon de Finse grondwet niet heeft gewijzigd. En daar heeft ze natuurlijk ook gelijk in.
Bij de komende EU-top is mevr. Halonen niet aanwezig, omdat er geen belangrijke zaken op buitenlands gebied worden besproken. En “buitenland” betekent tegenwoordig “buiten de EU”.
Er is een commissie aan het werk die een grondwetswijziging voorbereidt die de macht van de President op het terrein van de buitenlandse politiek gaat beperken. De grondwetswijziging gaat pas in bij het aantreden van de opvolger van mevr. Halonen (2012). De gedoodverfde toekomstige president, Sauli Niinistö, nu parlementsvoorzitter en voorzitter van de Finse voetbalbond, heeft al laten doorschemeren dat hij met de dag minder zin heeft om president te worden. Andere duidelijke kandidaten zijn er nog niet. 
Misschien had Finland in 1918 toch maar een koninkrijk moeten worden.